Our Father Among the Saints John Chrysostom - Τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου

Κυριακή: Η΄ ΛΟΥΚΑ. Τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Ἰωάννου, Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, τοῦ Χρυσοστόμου. Τῆς Ἁγίας Ἀνθούσης, μητρός τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου.

Ἦχος πλ. α΄ – Ἑωθινόν ΙΑ΄.

Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου τελεῖται ἐν τῇ Ἁγίᾳ τοῦ Χριστοῦ Μεγάλῃ Ἐκ­κλησίᾳ μετ’ ἰδιαιτέρου Τυπικοῦ:

Ἐν τῇ Ἁγίᾳ τοῦ Χριστοῦ Μεγάλῃ Ἐκκλησίᾳ τελεῖται πανηγυρικός Ἑσπερινός καί Θ. Λειτουργία τοποθετουμένης τῆς ἱερᾶς εἰκόνος τοῦ ἑορταζομένου Ἁγίου εἰς τόν Ἀρχιεπισκοπικόν Θρόνον, τοῦ δέ Πατριάρχου χοροστατοῦντος ἐκ τοῦ Παραθρονίου.

Τῷ Σαββάτῳ ἑσπέρας.

Ἅμα τῇ κρούσει τῶν κωδώνων δύο Ἱερεῖς καί δύο Διάκονοι ἐνδεδυμένοι τά ἄμφια αὐτῶν εὑρίσκονται ἐν τῷ Ἱ. Βήματι, οἱ πρῶτοι ἱστάμενοι ἑκατέρωθεν τοῦ Συνθρόνου, ἵνα λιτανεύσωσι τήν Ἱ. Εἰκόνα, οἱ δέ Διάκονοι ἔμπροσθεν, ἵνα θυμιῶσι ταύτην. Τῆς Α.Θ. Παναγιότητος κατελθούσης μετά τῆς Πατριαρχικῆς Αὐλῆς εἰς τόν Νάρθηκα, οἱ Πατριαρχικοί Χοροί ἄρχονται, ἐντός τοῦ Ἱ. Βήματος, ψάλλοντες τά Ἰδιόμελα τῆς Ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου, καί λιτανεύεται ἡ Ἱ. Εἰκών διά τῆς Βορείου Πύλης προπορευομένων τῶν ἑξαπτερύγων, ἀκολουθούντων τοῦ Πριμικηρίου μέ τό Διβάμβουλον καί τῶν Ἱεροψαλτῶν καί ἑπομένων τῶν Διακόνων θυμιώντων τήν ὑπό τῶν Ἱερέων φερομένην Ἱεράν Εἰκόνα. Ὅταν ἡ ἀνωτέρω πομπή φθάσῃ εἰς τόν Νάρθηκα ὁ Πατριάρχης εἰσοδεύει εἰς τόν Ναόν, προπορευόμενος τῆς Ἱ. Εἰκόνος. Ἐν τῷ Σολέᾳ οἱ λαμπαδοῦχοι λαμβάνουσι τάς ἑκατέρωθεν τῆς Ὡραίας Πύλης θέσεις αὐτῶν. Οἱ χοροί ἀνέρχονται εἰς τά ἀναλόγια, καί ὁ Πριμικήριος μέ τό Διβάμβουλον ἀπέναντι τοῦ Θρόνου. Ὁ Πατριάρχης παραμερίζει ἀριστερά, οἱ Ἱερεῖς τοποθετοῦσι μετ’ εὐλαβείας τήν Ἱ. Εἰκόνα ἐπί τοῦ Θρόνου καί κατελθόντες ἵστανται ἑκατέρωθεν τοῦ Διβαμβούλου. Τότε ἀνέρχεται ὁ Μ. Ἐκκλησιάρχης καί προσδένει ἐπί τοῦ ἀριστεροῦ κίονος τοῦ Θρόνου τήν Ποιμαντορικήν Ράβδον. Ὁ Πατριάρχης ἵσταται ἐν τῷ μέσῳ τοῦ Σολέα. Ὁ πρῶτος τῶν Ἱερέων λαμβάνει τό θυμιατήριον καί θυμιᾷ ἐννεάκις τήν τοποθετηθεῖσαν Ἱ. Εἰκόνα καί λαμβάνει θέσιν πλησίον τῶν Ἱερέων. Ἡ Α.Θ. Παναγιότης ποιεῖ τρίς τό σημεῖον τοῦ Σταυροῦ, εἶτα σχῆμα πρό τῆς Ἱ. Εἰκόνος καί ἀνέρχεται εἰς τό Παραθρόνιον. Εἷς Ἱερεύς καί δύο Διάκονοι λαμβάνουσι Καιρόν ἐκ τῆς Ἱ. Εἰκόνος ποιοῦντες τρίς τό σημεῖον τοῦ Σταυροῦ, μετάνοιαν καί ἀσπαζόμενοι τήν Ἱ. Εἰκόνα ποιοῦσι σχῆμα εἰς τόν Πατριάρχην καί εἰσέρχονται εἰς τό Ἱερόν Βῆμα διά τῆς Βορείου καί Νοτίου Πύλης διά τόν Ἑσπερινόν.

Τῷ Σαββάτῳ ἑσπέρας: Θ΄ ΩΡΑ

Ἀπολυτίκια: 1.– «Ἐν τῇ ὑπομονῇ σου…». 2.– Δόξα˙ «Ταῖς τῶν δακρύων σου ῥοαῖς…».

Κοντάκιον: «Τόν πλοῦτον τόν σόν…».

Ἀπόλυσις: Μικρά.

ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ

Προοιμιακός – Ψαλτήριον.

Εἰς τό· «Κύριε, ἐκέκραξα…».

Ἑσπέρια: 1.– Τά 3 Στιχηρά Ἀναστάσιμα· «Διά τοῦ τιμίου σου Σταυροῦ... – Ὁ τήν ἀνάστασιν διδούς... – Μέγα θαῦμα…». 2.– Τά 3 Στιχηρά Ἀνατολικά·«Ἑσπερινήν προσκύνησιν… – Τόν ἀρχηγόν τῆς σωτηρίας… – Οἱ τῆς κουστωδίας ἐνηχοῦντο…» καί 3.– Τά 3 Στιχηρά Προσόμοια τοῦ Ἱεράρχου·«Τήν χρυσήλατον σάλπιγγα... – Τόν ἀστέρα τόν ἄδυτον... – Ὁ ἐπίγειος Ἄγγελος...» εἰς 4, τό πρῶτον δίς.

Δόξα: Τό Ἰδιόμελον τοῦ Ἱεράρχου· «Ὅσιε τρισμάκαρ...».

Καί νῦν: Τό α΄ Θεοτοκίον τοῦ ἤχου· «Ἐν τῇ Ἐρυθρᾷ θαλάσσῃ…».

Εἴσοδος: «Φῶς ἱλαρόν…». Τό Προκείμενον τῆς ἡμέρας καί τά Ἀναγνώσματα.

Ἀπόστιχα: Τό Ἀναστάσιμον Στιχηρόν· «Σέ τόν σαρκωθέντα Σωτῆ­ρα…» καί τά κατ’ Ἀλφάβητον τοῦ ἤχου· «Νυγείσης σου τῆς πλευρᾶς... – Ξένη σου ἡ σταύρωσις... – Ὁ δι’ ἡμᾶς σαρκί πάθος δεξάμενος…».

Δόξα: Τό ἕτερον Ἰδιόμελον τοῦ Ἱεράρχου· «Σάλπιγξ χρυσόφωνος...».

Καί νῦν: Τό ὁμόηχον Θεοτοκίον αὐτοῦ· «Ὁ ποιητής καί λυτρωτής μου...».

Τρισάγιον.

Ἀπολυτίκια: 1.– Τό Ἀναστάσιμον· «Τόν συνάναρχον Λόγον…». 2.– Δόξα, τοῦ Ἱεράρχου· «Ἡ τοῦ στόματός σου...» καί 3.– Καί νῦν, τό ὁμόηχον Θεοτοκίον αὐτοῦ· «Ὁ δι’ ἡμᾶς γεννηθείς...».

Ἀπόλυσις: «Ὁ ἀναστάς ἐκ νεκρῶν…».

Τῇ Κυριακῇ πρωΐ: ΜΕΣΟΝΥΚΤΙΚΟΝ

Μετά τόν Ν΄ Ψαλμόν, ὁ Τριαδικός Κανών· «Κράτος τῆς ἑνιαίας…», τά διά τήν Λιτήν Στιχηρά Ἰδιόμελα τοῦ Ἱεράρχου· «Φωστήρ Ἰωάννη...», κτλ. μετά τοῦ Δόξα, Καί νῦν αὐτῶν, τά Τριαδικά· «Ἄξιόν ἐστιν…». Τρισάγιον καί τό  Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἱεράρχου· «Ἡ τοῦ στόματός σου...».

ΟΡΘΡΟΣ

Ἑξάψαλμος.

Εἰς τό· «Θεός Κύριος…».

Ἀπολυτίκια: Τά τοῦ Ἑσπερινοῦ.

Καθίσματα: Τά Ἀναστάσιμα τῆς α΄ Στιχολογίας μετά Θεοτοκίου εἰς τό Καί νῦν· «Χαῖρε, πύλη Κυρίου...» (πρβλ. ὑποσημ. 4), τῆς β΄ Στιχολογίας μετά τοῦ Θεοτοκίου αὐτῶν, καί τά μετά τόν Πολυέλεον Καθίσματα τοῦ Ἱεράρχου μετά τοῦ Θεοτοκίου αὐτῶν.

Τά Εὐλογητάρια – ἡ Ὑπακοή – οἱ Ἀναβαθμοί καί τό Προκείμενον τοῦ ἤχου.

Κανόνες: 1.– Ὁ Ἀναστάσιμος· «Ἵππον καί ἀναβάτην…», μετά τῶν Εἱρμῶν αὐτοῦ καί 2.– Τοῦ Ἱεράρχου· «Τῆς μετανοίας γεγονώς θερμότατος...»,ἀμφότεροι εἰς 4.

Ἀπό γ΄ ᾨδῆς·

Τό Ἀναστάσιμον Κοντάκιον καί ὁ Οἶκος (χῦμα) καί τό·

Μεσῴδιον Κάθισμα: Τοῦ Ἱεράρχου· «Τῆς ἀῤῥήτου σοφίας...», μετά τοῦ Θεοτοκίου αὐτοῦ· «Τόν φλογμόν τῆς γεέννης...».

Ἀφ’ ς΄ ᾨδῆς·

Κοντάκιον – Οἶκος: Τοῦ Ἱεράρχου.

Συναξάριον: Τῆς ἡμέρας.

Καταβασίαι: «Ἀνοίξω τό στόμα μου…» (8ῃ Νοεμβρίου).

Εὐαγγέλιον Ὄρθρου: Τό ΙΑ΄ Ἑωθινόν· «Ἐφανέρωσεν ἑαυτόν ὁ Ἰησοῦς... καί λέγει τῷ Σίμωνι...», κτλ.

Ἡ Τιμιωτέρα.

Εἱρμός θ΄ ᾨδῆς: «Ἅπας γηγενής…».

 «Ἅγιος Κύριος...».

Ἐξαποστειλάρια: 1.– Τό ΙΑ΄ Ἀναστάσιμον· «Μετά τήν θείαν ἔγερσιν...». 2.– Τοῦ Ἱεράρχου· «Τόν μεγαλοφωνότατον...» καί 3.– Τό Θεοτοκίον αὐτοῦ·«Παρθένε παναμώμητε...».

Αἶνοι: 1.– Τά 4 Στιχηρά Ἀναστάσιμα· «Κύριε, ἐσφραγισμένου τοῦ τάφου... – Κύριε, τούς μοχλούς τούς αἰωνίους... – Κύριε, αἱ γυναῖκες... – Κύριε, ὥσπερ ἐξῆλθες…» καί 2.– Τά 4 Στιχηρά Προσόμοια τοῦ Ἱεράρχου· «Χρυσοῦ τηλαυγέστερον... – Ὁ στῦλος ὁ πύρινος... – Ἥλιος πολύφωτος... – Ἀδίκως τῆς ποίμνης σου...», μετά στίχων εἰς τά δύο τελευταῖα: α΄.– «Τό στόμα μου λαλήσει σοφίαν καί ἡ μελέτη τῆς καρδίας μου σύνεσιν». β΄.– «Στόμα δικαίου μελετήσει σοφίαν καί ἡ γλῶσσα αὐτοῦ λαλήσει κρίσιν».

Δόξα: Τό Ἰδιόμελον τοῦ Ἱεράρχου· «Χρυσέοις ἔπεσι...».

Καί νῦν: «Ὑπερευλογημένη…».

Δοξολογία: Μεγάλη.

«Σήμερον σωτηρία…».

ΕΙΣ ΤΗΝ Θ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΝ

«Τόν συνάναρχον Λόγον…».

Εἴσοδος.

Εἰσοδικόν: «Δεῦτε προσκυνήσωμεν... ὁ ἀναστάς ἐκ νεκρῶν...».

Μετά τήν Εἴσοδον.

Ἀπολυτίκια: 1.– Τό Ἀναστάσιμον· «Τόν συνάναρχον Λόγον…».  2.– Τοῦ Ἱεράρχου· «Ἡ τοῦ στόματός σου...» καί 3.–  Τοῦ Ναοῦ.

Κοντάκιον: «Ὁ καθαρώτατος Ναός…».

Τρισάγιον.

Ἀπόστολος: Τοῦ Ἱεράρχου· «Τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς...» (Ἑβρ. ζ΄ 26-28, η΄ 1-2).

Εὐαγγέλιον: Κυριακῆς η΄ ἑβδομάδος Λουκᾶ· «Νομικός τις προσῆλθε τῷ Ἰησοῦ...» (Λουκ. ι΄ 25-37).

Εἰς τό Ἐξαιρέτως: «Ἄξιόν ἐστιν…».

Κοινωνικόν: «Αἰνεῖτε…».

«Εἴδομεν τό φῶς…», κτλ.

Ἀπόλυσις: Ἡ τοῦ Ἑσπερινοῦ.

Taken from ΗΟΠ 2011.

Some notes on the order:

This year the feast of St. John Chrysostom falls on Sunday.  This double celebration provides an opportunity to make an important point about some of the modern criticism the Typikon of the Great Church (TME) receives.

Papagiannis in his Σύστημα Τυπικού (p. 211, fn. 349) suggests a divergence from the tradition of the TME during the Vespers of the Feast.  At the Κύριε εκέκραξα he instructs the chanting of four resurrectional stichera (στιχερά) instead of six as the TME dictates.  Papagiannis argues that because of the preeminence of the Feast of Chrysostom and the fact that on January 30th when Chrysostom is commemorated together with St. Basil and St. Gregory as on the of the Three Hierarchs, the TME instructs only four resurrectional hymns should be chanted then, so according to Papagiannis only four resurrectional stichera should be chanted when the Feast of St. John Chrysostom falls on a Sunday.

This practice of only four resurrectional stichera for the Feast of Chrysostom can be found in the Typikon of Ksiropotamou (Ξηροποτάμου) and the Typikon Rigas (Γεώργιος Ρήγας) edited, as Papagiannis notes.

I would ask the following:  Was this overlooked by Konstantinos, Violakis, and the two Synodal committees responsible for publishing the TME?  Other than on January 30th when else does the TME reserve the chanting of the resurrectional stichera to only four?  Is it possible that the Feast of the Three Hierarchs is held in higher esteem than the individual commemoration of the Three Hierarchs respectively on their given Feastdays? Are we perhaps too quick to assume that the TME has erred instead of perceiving what might merely be the codification of the Patriarchal practice?  Maybe the question should be when and why did the practice change at the Patriarchate?